Комплексы Fe(III), Co(III) и Cu(II) с ацилгидразонами, содержащими трифенилфосфониевый фрагмент: синтез, кристаллическая структура и антибактериальная активность
- Авторы: Матюхина А.К.1, Зорина-Тихонова Е.Н.1, Гоголева Н.В.1, Попов Л.Д.2, Морозов П.Г.2, Лазаренко В.А.3, Зубенко А.А.4, Фетисов Л.Н.4, Святогорова А.Е.4, Кискин М.А.1, Еременко И.Л.1
-
Учреждения:
- Институт общей и неорганической химии им. Н. С. Курнакова РАН
- Южный федеральный университет
- Национальный исследовательский центр “Курчатовский институт”
- Северо-Кавказский зональный научно-исследовательский ветеринарный институт — филиал Федерального Ростовского аграрного центра
- Выпуск: Том 51, № 6 (2025)
- Страницы: 387-399
- Раздел: Статьи
- URL: https://cijournal.ru/0132-344X/article/view/687260
- DOI: https://doi.org/10.31857/S0132344X25060047
- EDN: https://elibrary.ru/KINTIN
- ID: 687260
Цитировать
Аннотация
Синтезированы и спектрально охарактеризованы новые ацилгидразоны на основе пара- и мета-нитробензгидразидов и замещенного салицилового альдегида, содержащего трифенилфосфониевый фрагмент. На основе данных ацилгидразонов получена серия новых моноядерных координационных соединений Fe(III), Co(III) и Cu(II), молекулярная структура которых определена методом монокристальной рентгеновской дифракции. Исследована антибактериальная активность выделенных ацилгидразонов и комплексов меди(II) в отношении Staphylococcus aureus и Escherichia coli. Показано, что переход от органического соединения к комплексному способствует значительному повышению активности против Escherichia coli.
Полный текст

Об авторах
А. К. Матюхина
Институт общей и неорганической химии им. Н. С. Курнакова РАН
Email: ezorinatikhonova@igic.ras.ru
Россия, Москва
Е. Н. Зорина-Тихонова
Институт общей и неорганической химии им. Н. С. Курнакова РАН
Автор, ответственный за переписку.
Email: ezorinatikhonova@igic.ras.ru
Россия, Москва
Н. В. Гоголева
Институт общей и неорганической химии им. Н. С. Курнакова РАН
Email: ezorinatikhonova@igic.ras.ru
Россия, Москва
Л. Д. Попов
Южный федеральный университет
Email: ezorinatikhonova@igic.ras.ru
Россия, Ростов-на-Дону
П. Г. Морозов
Южный федеральный университет
Email: ezorinatikhonova@igic.ras.ru
Россия, Ростов-на-Дону
В. А. Лазаренко
Национальный исследовательский центр “Курчатовский институт”
Email: ezorinatikhonova@igic.ras.ru
Россия, Москва
А. А. Зубенко
Северо-Кавказский зональный научно-исследовательский ветеринарный институт — филиал Федерального Ростовского аграрного центра
Email: ezorinatikhonova@igic.ras.ru
Россия, Новочеркасск
Л. Н. Фетисов
Северо-Кавказский зональный научно-исследовательский ветеринарный институт — филиал Федерального Ростовского аграрного центра
Email: ezorinatikhonova@igic.ras.ru
Россия, Новочеркасск
А. Е. Святогорова
Северо-Кавказский зональный научно-исследовательский ветеринарный институт — филиал Федерального Ростовского аграрного центра
Email: ezorinatikhonova@igic.ras.ru
Россия, Новочеркасск
М. А. Кискин
Институт общей и неорганической химии им. Н. С. Курнакова РАН
Email: ezorinatikhonova@igic.ras.ru
Россия, Москва
И. Л. Еременко
Институт общей и неорганической химии им. Н. С. Курнакова РАН
Email: ezorinatikhonova@igic.ras.ru
Россия, Москва
Список литературы
- Larsson D.G.J., Flach C.-F. // Nat. Rev. Microbiol. 2022. V. 20. P. 257. https://doi.org/10.1038/s41579-021-00649-x
- Darby E.M., Trampari E., Siasat P. et al. // Nat. Rev. Microbiol. 2024. V. 21. P. 280. https://doi.org/10.1038/s41579-022-00820-y
- Lucien M.A.B., Canarie M.F., Kilgore P.E. et al. // Int. J. Infect. Dis. 2021. V. 104. P. 250. https://doi.org/10.1016/j.ijid.2020.12.087
- Ding D., Wang B., Zhang X. et al. // Ecotoxicol. Environ. Saf. V. 254. P. 114734. https://doi.org/10.1016/j.ecoenv.2023.114734
- Vlad I.M., Nuță D.C., Căproiu M.T. et al. // Antibiotics. 2024. V. 13. № 3. P. 212. https://doi.org/10.3390/antibiotics13030212
- Sharma P.C., Sharma D., Sharma A. et al. // Mater. Today Chem. 2020. V. 18. P. 100349. https://doi.org/10.1016/j.mtchem.2020.100349
- Matiukhina A.K., Vladimirova А.E., Zorina-Tikhonova Е.N. et al. // Russ. J. Gen. Chem. 2023. V. 93 № 2. P. S596. https://doi.org/10.1134/S1070363223150276
- Czyżewska I., Mazur L., Popiołek Ł. // Chem. Biol. Drug Des. 2024. V. 104. № 1. P. e14590. https://doi.org/10.1111/cbdd.14590
- Deng J., Gou Y., Chen W. // Bioorg. Med. Chem. 2016. V. 24. № 10. P. 2190. https://doi.org/10.1016/j.bmc.2016.03.033
- Chimmalagi G.H., Kendur U., Patil S.M. et al. // Appl. Organomet. Chem. 2018. V. 32. № 6. P. e4337. https://doi.org/10.1002/aoc.4337
- Fekri R., Salehi M., Asadi A., Kubicki M. // Appl. Organomet. Chem. 2018. V. 32. № 2, P. e4019. https://doi.org/10.1002/aoc.4019
- Chimmalagi G.H., Kendur U., Patil S.M. et al. // Appl. Organomet. Chem. 2019. V. 33. № 1. P. e4557. https://doi.org/10.1002/aoc.4557
- Jansová H., Kubeš J., Reimerová P. et al. // Chem. Res. Toxicol. 2018. V. 31. № 11. P. 1151. https://doi.org/10.1021/acs.chemrestox.8b00165
- Bashir M., Dar A.A., Yousuf I. // ACS Omega. 2023. V. 8. № 3. P. 3026. https://doi.org/10.1021/acsomega.2c05927
- Jing C., Wang C., Yan K. et al. // Bioorg. Med. Chem. 2016. V. 24. № 2. P. 270. https://doi.org/10.1016/j.bmc.2015.12.013
- Hamzi I. // Mini-Rev. Org. Chem. 2022. V. 19. № 8. P. 968. https://doi.org/10.2174/1570193x19666220328124048
- Thota S., Rodrigues D.A., Pinheiro P.S.M. et al. // Bioorg. Med. Chem. Lett. 2018. V. 28. № 17. P. 2797. https://doi.org/10.1016/j.bmcl.2018.07.015
- Asadi Z., Haddadi E., Sedaghat M. // J. Photochem. Photobiol. A. 2017. V 337. P. 140. https://doi.org/10.1016/j.jphotochem.2017.01.022
- Li Y., Yang Z., Zhou M. et al. // RSC Adv. 2017. V. 7. P. 41527. https://doi.org/10.1039/c7ra05504h
- Li Y., Yang Z., Zhou M., Lia Y. // RSC Adv. 2017. V. 7. P. 49404. https://doi.org/10.1039/c7ra10283f
- Lauria A., Bonsignore R., Terenzi A. et al. // Dalton Trans. 2014. V. 43. P. 6108. https://doi.org/10.1039/c3dt53066c
- Anastasiadou D., Psomas G., Kalogiannis S. et al. // J. Inorg. Biochem. 2019. V. 198. P. 110750. https://doi.org/10.1016/j.jinorgbio.2019.110750
- Burlov A.S., Vlasenko V.G., Chal’tsev B.V. et al. // Russ. J. Coord. Chem. 2021. V. 47. P. 439. https://doi.org/10.1134/s1070328421070010
- Stadler A.-M., Harrowfield J. // Inorg. Chim. Acta. 2009. V. 362. № 12. P. 4298. https://doi.org/10.1016/j.ica.2009.05.062
- Murphy M.P., Smith R.A.J. // Annu. Rev. Pharmacol. Toxicol. 2007. V. 47. P. 629. https://doi.org/10.1146/annurev.pharmtox.47.120505. 105110
- Milenković M.R., Živković-Radovanović V., Andjelković L. // Russ. J. Gen. Chem. 2020. V. 90, P. 1716. https://doi.org/10.1134/s1070363220090194
- Lee S.K., Tan K.W., Ng S.W. et al. // Spectrochim. Acta. A. 2014. V. 121. P. 101. https://doi.org/10.1016/j.saa.2013.10.084
- Sheldrick G.M. SADABS. Madison (WI, USA): Bruker AXS Inc., 1996.
- Svetogorov R.D., Dorovatovskii P.V., Lazarenko V.A. // Cryst. Res. Technol. 2020. V. 55. № 5. P. 1900184. https://doi.org/10.1002/crat.201900184
- Lazarenko V.A., Dorovatovskii P.V., Zubavichus Y.V. et al. // Crystals. 2017. V. 7. № 11. P. 325. https://doi.org/10.3390/cryst7110325
- Kabsch W. // Acta Crystallogr. D. 2010. V. 66. № 2. P. 125. https://doi.org/10.1107/S0907444909047337
- Sheldrick G.M. // Acta Crystallogr. A. 2015. V. 71. № 1. P. 3. https://doi.org/10.1107/S2053273314026370
- Sheldrick G.M. // Acta Crystallogr. C. 2015. V. 71. № 1. P. 3. https://doi.org/10.1107/S2053229614024218
- Dolomanov O.V., Bourhis L.J., Gildea R.J. et al. // J. Appl. Cryst. 2009. V. 42. P. 339. https://doi.org/10.1107/S0021889808042726
- Spek A.L. // Acta Crystallogr. C. 2015. V. 71. P. 9. https://doi.org/10.1107/S2053229614024929
- Llunell M., Casanova D., Cirera J. et al. SHAPE, v.2.1, Program for the stereochemical analysis of molecular fragments by means of continuous shape measures and associated tools. Barcelona (Spain): Universitat de Barcelona, 2013.
- Scarlett N.V.Y., Madsen I.C. // Powder Diffr. 2006. V. 21. № 4. P. 278. https://doi.org/10.1154/1.2362855
- Adam M.S.S., Alghanim A.S.I., Abualreish M.J.A. et al. // Appl. Organomet. Chem. 2024. V. 38. № 4. Art. e7394. https://doi.org/10.1002/aoc.7394
- Yan Y.-B., Yang R.-W., Zhang H.-W. et al. // J. Mol. Struct. 2024. V. 1299. P. 137148. https://doi.org/10.1016/j.molstruc.2023.137148
- El-Sherif A.A., Fetoh A., Abdulhamed Y.Kh., Abu El-Reash G.M. // Inorg. Chim. Acta. 2018. V. 480. P. 1. https://doi.org/10.1016/j.ica.2018.04.038
- Adly O.M.I., Taha A., Ibrahim M.A. // Appl. Organomet. Chem. 2022. V. 36. № 3. Art. e6558. https://doi.org/10.1002/aoc.6558
- Alkhatib F.M., Alsulami H.M. // Heliyon. 2023. V. 9. № 8. Art. e18988. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2023.e18988
- Ahmed M.A., Zhernakov M.A., Gilyazetdinov E.M. et al. // Inorganics. 2023. V. 11. № 4. P. 167. https://doi.org/10.3390/inorganics11040167
- El-Gammal O.A., Abu El-Reash G.M., Bedier R.A. // Appl. Organomet. Chem. 2019. V. 33. № 10. Art. e5141. https://doi.org/10.1002/aoc.5141
- Bellamy L.J. The Infrared Spectra of Complex Molecules. Springer Dordrecht. Chapman and Hall, London, 1980. https://doi.org/10.1007/978-94-011-6520-4
- Hashem H.E., Mohamed E.A., Farag A.A. et al. // Appl. Organomet. Chem. 2021. V. 35. № 9. Art. e6322. https://doi.org/10.1002/aoc.6322
- Edwards D.A., Richards R. // Spectrochim Acta. A. 1978. V. 34. № 2. P. 167. https://doi.org/ 10.1016/0584-8539(78)80111-1
- Huang D.-S., Liu X.-R., Zhao S.-S., Yang Z.-W. // Polyhedron. 2022. V. 211. P. 115516. https://doi.org/10.1016/j.poly.2021.115516
- Chang L.-L., Yang J., Lai S.-Q. et al. // Inorg. Chim. Acta. 2022. V. 532. P. 120751. https://doi.org/10.1016/j.ica.2021.120751
- Dinku D., Demissie T.B., Beas I.N. et al. // Inorg. Chem. Commun. 2024. V. 160. P. 111903. https://doi.org/10.1016/j.inoche.2023.111903
- Shakdofa M.M.E., Al-Hakimi A.N., Elsaied F.A. et al. // Bull. Chem. Soc. Ethiop. 2017. V. 31. № 1. P. 75. https://doi.org/10.4314/bcse.v31i1.7
Дополнительные файлы
